Historia wg Dzieci






Ostrów Tumski w Poznaniu

Listen to "Ostrów Tumski w Poznaniu" on Spreaker.

Czym jest Ostrów Tumski? Słowo “ostrów” oznacza wyspę na rzece. Z kolei słowo “tum” oznacza katedrę. Pochodzi to od niemieckiego słowa “dom”. Po niemiecku na katedrę mówi się właśnie “dom”. Tak więc “Ostrów Tumski” można przetłumaczyć jako wyspę katedralną.

Dzisiaj już się nie używa słowa “tum”, ale mówimy katedra. Słowa “ostrów” używa się rzadko na określenie wyspy na jakiejś rzece. Czy jednak wiecie, że “Ostrów Tumski” jest nie tylko w Poznaniu? Ostrów Tumski czyli wyspę katedralną można znaleźć w Poznaniu, Wrocławiu oraz Głogowie.

Ale jak powstaje taka wyspa na rzece? Rzeki najpierw płyną prosto, ale z czasem zaczynają się coraz bardziej wyginać tak jak wąż. Taka rzeka po jakimś czasie ma pełno zakrętów. Ale później gdy jest mało wody, niektóre z tych zakrętów zarastają, a inne się łączą ze sobą i tak powstają wyspy.

Ale dlaczego ktoś chciałby zamieszkać na takiej wyspie? Na jednej z takich wysp był gród Poznan. Skąd się wzięła ta nazwa? Jak pewnie pamiętacie z legendy o Lechu, Czechu i Rusie. Tych trzech braci rozdzieliło się i każdy założył państwo. Po jakimś czasie Czech i Rus postanowili odwiedzić Lecha, który mieszkał w Gnieźnie. Lech dowiedział się, że w jego kierunku idą dwie armie. Zebrał więc swoich wojów i postanowił wyruszyć na bitwę. Gdy już te armie stanęły naprzeciwko siebie, Lech rozpoznał swoich braci Czecha i Rusa. Krzyknął wtedy “Poznan”. Po staropolsku “poznan” znaczy poznaję. Tak właśnie nazwano to miejsce, gdzie się ponownie spotkali trzej bracia.

W 965 roku na Ostrów Tumski jechała Dobrawa. Była księżniczką czeską i chrześcijanką. Jeżeli wierzyć legendzie Mieszko był potomkiem Lecha, a Dobrawa Czecha. Ale gdy Dobrawa tak jechała po drodze widziała tylko świątynie pogańskie. Mijała posągi boga Światowita. Ten bóg miał cztery twarze. Wszyscy Polani oraz Mieszko czcili tego boga. Gdy Dobrawa przybyła już na Ostrów Tumski i wzięła ślub z Mieszkiem to zaraz poprosiła go, aby także chrześcijanie mieli swoją świątynię.

Mieszko dał Dobrawie jedną dużą salę w grodzie na Ostrowiu Tumskim. Wraz z Dobrawą przybył do Polski Jordan. Został on później pierwszym biskupem Polski. Właśnie w tej sali biskup Jordan i Dobrawa urządzili pierwszy kościół. Dobrawa chciała aby także Mieszko stał się chrześcijaninem. Starała się go namówić, ale Mieszko się długo opierał. Ile czasu zajęło Dobrawie nakłonienie Mieszka aby został chrześcijaninem? Cały rok. Dobrawa przybyła na ślub w 965 roku i wtedy powstał pierwszy kościół. Mieszko dał się ochrzcić dopiero rok później czyli w 966 roku. Dzisiaj jest 2019 rok. Czy moglibyście policzyć ile lat minęło od powstania pierwszego kościoła w państwie Polan? A ile lat minęło od chrztu Mieszka I?

Co zapamiętaliście? W 965 roku przybyła Dobrawa i biskup Jordan. Wtedy powstał na Ostrowiu Tumskim pierwszy kościół. Rok później czyli w 966 roku Mieszko I za namową Dobrawy dał się ochrzcić, a z nim całe państwo. Rok później czyli w 967 urodził się ich syn Bolesław zwany Chrobrym. A po nim Świętosława zwana Dumną albo Hardą.

Dopiero niedawno odkopano ślady po tym pierwszy grodzie, nazywanym grodem Poznana. Dlaczego dopiero teraz? Dlaczego musiało upłynąć aż 1000 lat? W 1038 roku na Polskę najechał książę Czech Brzestysław I. Zniszczył on Gniezno, Poznań i inne miasta. Później jeszcze wybuchło powstanie ludzi, którzy chcieli wrócić do dawnych bogów, np. do Światowita. Tak więc gdy w 1038 roku przybyli najpierw Czesi i wszystko spalili, po nich przybyli poganie i zniszczyli wszystko do reszty. Na Ostrowiu Tumskim zostały tylko ruiny katedry, a w niej mieszkały dzikie zwierzęta. Później Poznań, a także katedrę na Ostrowiu Tumskim odbudował Kazimierz Odnowiciel. Dopiero niedawno znaleziono ślady tego pierwszego grodu, w którym mieszkał Mieszko I z żoną Dobrawą i dziećmi Bolesławem i Świętosławą.

Dzisiaj jak pojedziecie na Ostrów Tumski znajdziecie tam zgodnie z nazwą katedrę, bo Ostrów Tumski znaczy wyspa katedralan. Na ostrów Tumski prowadzą trzy mosty. Jest most Mieszka I, most Bolesława Chrobrego oraz most Biskupa Jordana.